تحلیل عاملی موانع بازاریابی جذب و توسعۀ هواداران باشگاه‌های لیگ حرفه‌ای فوتبال ایران

هدف پژوهش حاضر، تحلیل عاملی موانع بازاریابی جذب و توسعۀ هواداران باشگاه‌های لیگ حرفه‌ای فوتبال ایران است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی است. با توجه به ماهیت پژوهش، کلیۀ مدیران عامل و هیئت­ مدیرۀ باشگاه‌های لیگ برتر فوتبال (90 نفر)، کارشناسان فوتبال (150 نفر) و برخی از استادان مدیریت ورزشی دانشگاه‌های کشور (120 نفر) که با موضوع پژوهش آشنایی کافی داشتند، جامعۀ آماری پژوهش را تشکیل می­ دادند. با استناد به جدول حجم نمونۀ مورگان، در گروه مدیران باشگاهی (63 نفر)، اعضای هیئت علمی دانشگاه (60 نفر) و کارشناسان فوتبال (98 نفر)، به­عنوان نمونۀ آماری انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری اولیه بر اساس مطالعۀ مبانی نظری و پیشینۀ پژوهش طراحی شد که پس از اظهار نظر 15 نفر از استادان دانشگاه و کارشناسان فوتبال، تعدیل شد. سپس، برای تعیین روایی سازه از روش آماری تحلیل عامل اکتشافی استفاده شد. مقدار معیار کایزر، مایر، الکین برای تعیین کفایت اندازۀ نمونه برابر 718/0 و سطح معنی­داری آزمون کرویت بارتلت برای بیان همبستگی بین متغیرها 001/0 بود. همچنین ضریب آلفای کرونباخ آن در مطالعۀ راهنما 838/0 به­دست آمد. یافته‌ها نشان می­دهد هفت عامل مدیریت روابط عمومی، مکان، قیمت­ گذاری، کانال‌های توزیع، قدرت‌های فراسازمانی، محصول و مدیریت کیفیت و فرآیند به­عنوان موانع مهم جذب و توسعۀ هواداران قابل شناسایی­اند. این عوامل در مجموع 56/49 درصد واریانس موانع بازاریابی جذب و توسعۀ هواداران را تبیین می­کنند. بنا بر نتایج آزمون فریدمن، اولویت‌های موانع بر اساس میانگین رتبه به­ترتیب عبارت­اند از: محصول (16/4)، مکان (09/4)، قدرت‌های بازار (01/4)، قیمت­ گذاری (84/3)، روابط عمومی (72/3)، فرآیند (68/3) و کانال توزیع (26/3). توصیه می‌شود مدیران بازاریابی سطوح مختلف فوتبال ایران با در نظر گرفتن عوامل شناسایی­شده و اولویت­ بندی آن‌ها برنامه­ ریزی مؤثری برای جذب و توسعۀ هواداران صنعت فوتبال ایران داشته باشند.